Token là gì? Phân loại, lợi ích và hạn chế khi sử dụng

14/04/2025

Giải thích Token là gì? Tìm hiểu cách phân loại, lợi ích vượt trội và những rủi ro tiềm ẩn khi sử dụng token trong thời đại kỹ thuật số ngày nay.

Token là một thuật ngữ quen thuộc trong lĩnh vực công nghệ blockchain và tiền mã hóa. Chúng không chỉ là công cụ trao đổi giá trị mà còn có thể đại diện cho quyền sở hữu, quyền truy cập, hoặc thậm chí là tài sản vật lý. Vậy Token là gì? Dưới đây VPBank sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về token, cách phân loại chúng và những lợi ích, hạn chế khi sử dụng.

1. Token là gì?

Token là một mã số được mã hóa từ chữ ký số hoặc chữ ký điện tử, thường được sử dụng trong các giao dịch trực tuyến để xác nhận tính hợp lệ và bảo mật. Token trong các giao dịch tài chính còn gọi là OTP (One-Time Password). Đây là một mã số duy nhất, được tạo ngẫu nhiên và chỉ có giá trị trong một khoảng thời gian ngắn hoặc cho một giao dịch duy nhất.

Hiểu rõ khái niệm Token là gì

Ví dụ: Khi bạn thực hiện giao dịch chuyển khoản qua ứng dụng ngân hàng VPBank, ngân hàng sẽ gửi một mã số (OTP) đến thiết bị của bạn và yêu cầu người dùng không chia sẻ nó với bất kỳ ai và chúng ta cần nhập mã số này để xác nhận giao dịch. Khi mã được nhập đúng, giao dịch chuyển khoản sẽ được thực hiện, đảm bảo tính bảo mật và chính xác. Một mã như vậy sẽ được gọi là Token.

Xem thêm: 7 cách bảo mật tài khoản ngân hàng bạn cần phải biết sớm

2. Phân loại token

Khi đã nắm được khái niệm Token là gì thì dưới đây chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu hơn về các loại Token.

2.1. Phân loại theo hình thức

Token có 2 hình thức cơ bản như sau:

Hard Token (Mã thông báo vật lý): Đây là một thiết bị vật lý dùng để xác thực người dùng hoặc xác minh giao dịch. Hard Token thường có dạng thẻ thông minh hoặc USB chứa một chip lưu trữ các thông tin bảo mật như mật khẩu hoặc mã OTP (mã xác thực một lần). Để xác minh giao dịch, người dùng chỉ cần cắm Hard Token vào máy tính hoặc thiết bị khác, nhập mã PIN/mật khẩu và thực hiện các bước xác thực như đăng nhập tài khoản hoặc xác nhận giao dịch.
Soft Token: Là mã xác thực được tạo ra từ ứng dụng trên điện thoại hoặc máy tính để giúp bảo mật tài khoản và giao dịch. Soft Token thường kết hợp cùng mật khẩu và dễ sử dụng, dễ quản lý. Người dùng chỉ cần cài đặt ứng dụng Soft Token trên thiết bị, mở ứng dụng và quét mã QR hoặc nhập mã được cung cấp. Khi đăng nhập hoặc thực hiện giao dịch, mọi người chỉ cần nhập mã xác thực hiển thị trên ứng dụng để hoàn tất yêu cầu.

Phân loại các Token hiện nay

2.2. Phân loại theo chức năng

Token cũng được phân loại theo chức năng thành hai loại chính:

Utility Token (Token tiện ích): Đây là loại cryptocurrency được tạo ra để sử dụng trong hệ sinh thái của một dự án blockchain cụ thể. Utility Token không đại diện cho quyền sở hữu hoặc cổ phần trong doanh nghiệp. Thay vào đó, nó cung cấp quyền truy cập vào các sản phẩm, dịch vụ hoặc tính năng trên nền tảng blockchain. Ví dụ, người dùng có thể sử dụng Utility Token để thanh toán, tham gia quản trị mạng hoặc truy cập vào các dịch vụ độc quyền.
Security Token (Token chứng khoán): Loại Token này đại diện cho quyền sở hữu hoặc lợi ích kinh tế từ một tài sản hoặc dự án nào đó. Security Token được phát hành trên nền tảng blockchain và phải tuân thủ các quy định pháp lý về chứng khoán. Dạng này có thể đại diện cho quyền sở hữu cổ phiếu, trái phiếu, bất động sản,... Security Token có thể được giao dịch trên các sàn giao dịch tập trung hoặc phi tập trung có hỗ trợ giao dịch Token chứng khoán nhưng phải tuân thủ các quy định pháp lý về chứng khoán.

Xem thêm: Tín phiếu là gì? Phân biệt tín phiếu, trái phiếu và cổ phiếu

3. Lợi ích và hạn chế khi sử dụng token

Bên cạnh việc nắm rõ Token là gì, các loại Token thì mọi người cũng cần hiểu rõ ưu nhược điểm của chúng như sau:

3.1. Lợi ích

Hiện nay, mã token được sử dụng phổ biến là bởi những ưu điểm nổi bật như sau:

Mã Token mang lại tính bảo mật cao vì mã OTP được tạo từ máy Token chỉ có thể sử dụng một lần duy nhất trong một khoảng thời gian nhất định.
Sau khi sử dụng, mã sẽ trở nên vô hiệu và chỉ có chủ tài khoản mới có quyền sử dụng. Điều này giúp bảo vệ tài khoản khỏi sự xâm nhập của bên thứ ba.
Token chỉ có thể được quản lý bởi người tạo tài khoản nên sẽ giúp bảo đảm quyền riêng tư và an toàn tuyệt đối.
Sử dụng mã Token giúp quy trình giao dịch trở nên nhanh chóng và đơn giản, tối ưu thời gian giao dịch trực tuyến của bạn. Hơn nữa, máy Token có kích thước nhỏ gọn, dễ mang theo và sử dụng bất kỳ lúc nào bạn cần.

Lợi ích khi sử dụng Token

3.2. Hạn chế

Tuy mang lại nhiều lợi ích, nhưng mã Token cũng có một số hạn chế. Đầu tiên, mỗi mã Token chỉ có hiệu lực trong một thời gian ngắn từ 20 giây đến 60 giây (tuỳ vào từng hệ thống) nên bạn cần phải sử dụng ngay để tránh hết hạn.

Ngoài ra, nếu mọi người làm mất máy Token, chúng ta sẽ không thể tạo mã OTP để thực hiện giao dịch. Vì vậy, việc giữ gìn máy Token cẩn thận là rất quan trọng để tránh gián đoạn trong các giao dịch của bạn.

4. Ứng dụng của token trong giao dịch ngân hàng

Hiện nay, Token có nhiều ứng dụng trong cuộc sống như:

Đối với tổ chức, doanh nghiệp

Số Token là công cụ quan trọng trong các thủ tục hành chính của tổ chức, doanh nghiệp để thực hiện các công việc. Ví dụ như kê khai thuế, hải quan, BHXH điện tử, hóa đơn điện tử và giao dịch ngân hàng. Token còn được sử dụng để ký các tài liệu, văn bản nội bộ, hợp đồng điện tử cũng như thực hiện các giao dịch mua bán và thanh toán.

Xem thêm: Ngân hàng số là gì? Lợi ích nổi bật cho người dùng hiện nay?

Đối với các cá nhân trong tổ chức, doanh nghiệp

Các cá nhân trong doanh nghiệp sử dụng Token để thay mặt tổ chức thực hiện giao dịch hoặc thanh toán với đối tác, khách hàng. Token còn được dùng để ký các văn bản nội bộ, báo cáo, email, hoặc thực hiện các thủ tục đăng ký doanh nghiệp và dịch vụ công theo ủy quyền cũng như thanh toán thu chi nội bộ.

Ứng dụng của Token đối với cá nhân trong doanh nghiệp

Đối với cá nhân

Mỗi cá nhân sử dụng mã số Token để thực hiện các giao dịch công như kê khai và quyết toán thuế TNCN, ký hóa đơn, chứng từ, giao dịch chứng khoán, ngân hàng điện tử, thanh toán trực tuyến và ký kết các hợp đồng như hợp đồng lao động, hợp đồng mua bán,....Các mã Token giúp nâng cao tính bảo mật và tính hợp pháp của các giao dịch cá nhân trong nhiều lĩnh vực.

Token là gì? Phân loại, lợi ích và hạn chế khi sử dụng

1. Token là gì?